Thursday, March 11, 2021

Mga Tuntunin ng Ortograpiyang Pambansa - Pantig at Palapantigan

Mga Tuntunin sa Pantig at Palapantigan

Ang pantig o syllable sa wikang Ingles ay isang yunit ng tunog na binubuo ng isang pantig (vowel) o kambal-patinig at isa o mahigit pang katinig (consonant).


Ang pagpapantig (syllabication) ay isang paraan ng paghati sa isang salita alinsunod sa mga pantig na ipinambuo rito.

Mga Kayarian ng Pantig at Mga Halimbawa

1. Patinig = P 

    Mga Halimbawa:

      aa ; oo

2. Katinig-Patinig = KP 

    Mga Halimbawa:

     kubo; pako; yaya

3. Patinig-Katinig = PK  

    Mga Halimbawa:

    okok; ikik

4. Katinig-Patinig-Katinig = KPK

    Mga Halimbawa:

    pitpit; bakbak; nognog; pakpak

5. Katinig-Katinig-Patining = KKP

    Mga Halimbawa:

    plapla; chacha

6. Patinig-Katinig-Katinig = PKK

    Mga Halimbawa:

    arm; urn; act; ohm; arc; ugh

7. Katinig-Patinig-Katinig-Katinig = KPKK

    Mga Halimbawa:

    germ; dorm; horn; firm

8. Katinig-Katinig-Patinig-Katinig = KKPK

    Mga Halimbawa:

    flan; tram; drum; pram; trak

9. Katinig-Katinig-Patinig-Katinig-Katinig = KKPKK

    Mga Halimbawa:

    tsart; frank; trunk; brush

Mga Tuntunin sa Pagpapantig ng mga Salita

1. Kapag may magkasunod na katinig (consonant)  sa loob ng isang salita, ang una ay isinasama sa sinundang patinig (vowel) at ang ikalawa ay isinasama sa kasunod na pantig.

Mga Halimbawa:

pansit = pansit
tambol = tambol
espesyal = espesyal
pulbos = pulbos
dakma = dakma

Gayunman,  karaniwan, kung hiram mula sa EspaƱol ang mga digrapo (digraph = a combination of two letters representing one sound) gaya ng BR, TR, KR, etc. magkasama ito sa isang pantig at hindi pinaghihiwalay.

Mga Halimbawa:

okra = okra
sobre = sobre
libro = libro
litro = litro
kulebra = kulebra
letse = letse
libre = libre
pitso = pitso

2. Kapag may tatlong magkakasunod na katinig sa loob ng isang salita, ang unang dalawa ay sumasama sa sinundang patinig at ang ikatlo ay napupunta sa kasunod
na pantig.

Mga Halimbawa:

inspirasyon = inspirasyon
eksperto = eksperto
engkanto = engkanto
transfer = transfer

Subali't, Kapag ang una sa tatlong magkakasunod na katinig ay sinusundan ng alinman sa BL, BR, DR, PL, at TR, ang unang katinig ay isinasama sa unang patinig at ang sumunod na dalawang katinig ay napupunta sa kasunod na pantig.

Mga Halimbawa:

timbre = timbre
templo = templo
sentro = sentro
alambre = alambre
ultra = ultra
alpombra =alpombra

3. Pantig na Inuulit

        Kapag nagsisimula ang salita sa kambal-katinig o kumpol-katinig (consonant cluster), ang katinig at patinig lamang ang inuulit.

Mga Halimbawa:

plano ==> magpaplano
trabaho ==> magtatrabaho
close ==> ipakoclose
traydor ==> magtatraydor
plantsa ==> magpaplantsa
klase ==> nagkaklase

Source: Komisyon sa Wikang Filipino (SWF)