Sunday, June 5, 2022

Lagumang Pagsusulit sa Filipino 7 (Summative Test with Answer Key)

1. BERBANYA - ang tawag sa kaharian na tahanan ng mga panunahing tauhan.

2. PIEDRAS PLATAS - ang puno kung saan matatagpuan ang Ibong Adarna. 

Corrido at Buhay na Pinagdaanan nang Tatlong Principeng Magcacapatid na Anac nang Haring Fernando at nang Reina Valeriana sa Cahariang Berbania

3. TABOR - bundok kung saan matatagpuan ang mahiwagang ibon.

4. Natagpuan nina Don Pedro at Don Diego si Don Juan noong tumakas ito sa BUNDOK ARMENYA.

5. DONYA MARIA - anak ni Haring Salermo at ang nakaisang-dibdib ni Don Juan.

6. HIGANTE - may bihag kay Donya Juana sa palasyo nito sa ilalim ng balon.

7. SERPYENTE - may bihag kay Donya Leonora sa palasyo nito sa ilalim ng balon.

8. ERMITANYO - ang tumulong kay Don Juan upang mahuli ang ibon.

9. Mga ginamit ni Don Juan upang mahuli ang ibon: DAYAP, KUTSILYO, GINTONG LUBID.

10. HARING SALERMO - ang hari ng Reyno de los Cristales.

11. Ang nangyayari sa taong napapatakan ng dumi ng Ibong Adarna ay NAGIGING BATO.

12. Ang ibinigay ng hari kay Don Juan bago ito ay maglakbay ay isang BENDISYON.

13. Ang ibinigay ni Don Juan sa matandang nakasalubong niya ay isang TINAPAY.

14. Ang ipinahiwatig ng mga prinsipe noong humarap sila sa panganib para sa ama:

    WAGAS NG PAGMAMAHAL NILA SA KANILANG MAGULANG

15. Ang mensaheng taglay noong tumulong si Don Juan sa matanda:

    LIKAS SIYANG MAAWAIN AT MAPAGKAWANGGAWA

16. Nagkasakit si Haring Fernando dahil SIYA AY NANAGINIP.

17. BINUGBOG - ang ginawa nina Don Pedro at Don Diego kay Don Juan para makuha ang ibon.

18. APAT na buwan ang ginugol ni Don Juan sa kanyang paglalakbay.

19. Ang sinabi nina Don Pedro at DOnDiego sa hari noong sila ay bumalik:

    HINDI NILA ALAM KUNG NASAAN SI DON JUAN

20. Humihingi si Don Juan ng tulong kapag siya ay nasa pagsubok SA MAHAL NA BIRHEN.

21. Pagkatapos gamutin ng matanda si Don Juan, PINABALIK NIYA ITO SA BERBANYA.

22. Ang inabutan ni Don Juan nang makabalik siya sa Berbanya:

    MAYSAKIT PA RIN ANG HARI AT AYAW UMAWIT NG IBON

23. IBONG ADARNA - ang nagsalaysay ng tunay na nangyari sa Bundok ng Tabor.

24. Pimatunayan ni Don Juan ang pagmamahal sa mga kapatid niya nang HINILING NIYA NA PATAWARIN NG HARI ANG MGA KAPATID.

25. Hinatulan ng hari sina Don Pedro at Don Diego DAHIL SA LAHAT NG NABANGGIT (dahil inangkin ng mga ito ang ibon, pinagtulungan nila si Don Juan,sinabi nila na hindi nila alam kung nasaan si Don Juan.)

26. ANG KANYANG MGA KAPATID - ang ipinalagay ni Don Juan na kaawa-awa kung di sila mapapatawad.

    Suriin ang katangian ng mga tauhan sa mga sumusunod na pahayag.

27. "Sa aki'y ipahintulot ng mahal mong pagkukupkop, na bayaan mong matpos ang panata ko sa Panginoon." (Donya Leonora)

    MAKA-DIYOS

28. "Kaya Haring mapagmahal, di man dapat sa kalakhan, kung ito po'y kasalanan patawad mo'y aking hintay." (Donya Leonora)

    MAPAGKUMBABA

29. "O Panginoong Haring Mataas, Panginoon naming lahat, sa alipin mo'y mahabag na, ituro yaong landas.: (Don Juan)

    MADASALIN

30. "O kasi ng aking buhay, lunas nitong dusa't lumbay, ano't di ka dumaratal? Ikaw kaya'y napasaan?" (Donya Leonora)

    NANGUNGULILA

31. "Huwag Leonorang giliw, ang singsing mo'y dapat kunin, dito ako'y hintayin, ako'y agad babalik din." (Don Juan)

    GAGAWIN LAHAT PARA SA MINAMAHAL

32. "Mga mata'y pinapingay, si Leonora'y dinaingan, Prinsesa kong minamahal, aanhin mo si Don Juan?" (Don Pedro)

    MAPANG-ALIPUSTA

33. "Kapwa kami mayro'ng dangal prinsipe ng aming bayan, pagkat ako ang panganay sa akin ang kaharian." (Don Pedro)

    MAYABANG

34. "Pairugin si Leonorang magpatuloy ng panata, Pedro'y pasasaan bagang di matupad iyang pita?" (Haring Fernando)

    KONSITIDOR NA  AMA

    Tukuyin ang mga isyung may kaugnayan sa mga pahayag sa akda.

35. "Iya'y munting bagay lamang, huwag magulumihanan kaydali tang malusutan." (Donya Maria kay Don Juan)

    ANG MGA BABAE AY MAY TAGLAY DING NATATANGING KAKAYAHAN TULAD NG MGA LALAKI




    



    

Thursday, January 20, 2022

Uncommon Fruits of the Philippines / Mga Di-Pangkaraniwang Prutas ng Pilipinas

 Narito ang ilan sa mga di-pangkaraniwang prutas o bungang-kahoy ng Pilipinas:

1. Mabolo (Velvet Apple) 

(Image from https://articleline.wordpress.com)

2. Garamay (Gooseberry)

(Image from https://www.marketmanila.com)

3. Tiesa 

(Image from https://businessdiary.com.ph)

4.  Aratiles

(Image from https://tastylandscape.com)

5. Kamatsile


6. Mangosteen 


7. Marang


Mga Tuntunin sa Ortograpiyang Pambansa: Palitang E/I at O/U: Kailan Di Nagpapalit?

Palitang E/I at O/U

Kailan Di Nagpapalit?

1 - Hindi kailangang baguhin ang E at O kapag sinundan ng pang-ugnay na (-ng).

Mga Halimbawa

    a. babaeng masipag        hindi babaing masipag

    b. birong masakit             hindi birung masakit


2 - Hindi kailangang baguhin ang E at O kapag inuulit ang salitang-ugat.

Mga Halimbawa

    a. babáeng-babáe at hindi “babaing-babae”

    b. birò-birò                 at hindi “biru-biro”

    c. anó-anó                 at hindi “anu-ano”

    d. alón-alón                 at hindi “alun-alon”

    e. taón-taón                 at hindi “taun-taon”

    f. píso-píso                 at hindi “pisu-piso”

    g. pitó-pitó                 at hindi “pitu-pito”

    h. pátong-pátong         at hindi “patung-patong”


3 - Huwag baguhin ang dobleng “O”

    Mga Halimbawa

    a. nood panoorin

    b. poot     kapootan

    c. doon paroonan

    d. boto     botohan

    e. goto         gotohan

    f.abono abonohan

    g. loko     lokohin


4 - Huwag baguhin ang UO

    Mga Halimbawa

    a. buo         kabuoan

    b. suot         kasuotan

    c. salimuot kasalimuotan


5 - Mag-ingat dahil may magkaibang kahulugan

    Mga Halimbawa

    a. sálo-sálo—magkakasáma at magkakasabay na kumain 

    b. salusálo—isang piging o handaan para sa maraming tao

    c. bató-bató—paglalarawan sa daan na maraming bato 

    d. batubató—ibon, isang uri ng ilahas na kalapati

    e. halo-halo—pinagsama-sama

    f. haluhalo—pagkaing may yelo at iba pang sangkap




Tuesday, January 4, 2022

Mga Tuntunin sa Ortograpiyang Pambansa: Kambal-Patinig

 Kambal-Patinig

        Sa pangkalahatan, nawawala ang unang patinig sa mga kambal-patinig na I+(A, E, O) at U+(A, E, I) kapag siningitan ng Y at W sa pagsulat.

Mga Halimbawa

    a. benepicio     ==>    benepisyo
    b. indibidual    ==>    indibidwal
    c. teniente        ==>    tenyente
    d.aguador        ==>    agwador
 
Unang Kataliwasan

        Huwag alisin ang unang patinig kapag ang kambal-patinig ay sumusunod sa katinig sa unang pantig ng salita.

Mga Halimbawa

a. tia ==>     tIYA
b. piano ==>     pIYAno
c. pieza ==>     pIYEsa
d. fuerza ==>     pUWErsa
e. viuda ==>     bIYUda
f. cuento ==>     kUWEnto


Ikalawang Kataliwasan

        Huwag alisin ang unang patinig kapag ang kambal-patinig ay sumusunod sa dalawa o mahigit pang kumpol-katinig (consonant cluster) sa loob ng salita dahil lumuluwag ang pagbigkas at dumadali ang pagpapantig..
 
Mga Halimbawa

a. ostIYA (hostia)
b. leksIYOn (leccion)
c. biskUWIt (biscuit)
d. impIYErno (infierno)
e. eleksIYOn (eleccion);
f. engkUWEntro (encuentro)
 

Ikatlong Kataliwasan

        Huwag alisin ang unang patinig kapag ang kambal-patinig ay sumusunod sa tunog na H.

Mga Halimbawa

a. mahIYA (magia)
b. estratehIYA (estrategia),
c. kolehIYO (colegio)
d. rehIYOn (region).


Ikaapat na Kataliwasan

    Huwag alisin ang unang patinig kapag ang kambal-patinig ay nása dulo ng salita at may diin ang bigkas sa unang patinig ang orihinal.

Mga Halimbawa
 
a. economía (e-co-no-mi-a)    ==>    ekonomIYA
b. geografía (geo-gra-fi-a)      ==>    heograpIYA
c. filosofía (fi-lo-so-fi-a)        ==>    pilosopIYA
 

Malakas na patinig

        Hindi nagdudulot ng kalituhan ang mga kambal-patinig na may malakas na unang patinig (A,E, O)
 
Mga Halimbawa

a. idea                ==>    hindi ideya
b. leon                ==>    hindi leyon
c. teorya             ==>    hindi teyorya
d. ideolohiya      ==>    hindi ideyolohiya
e. kampeon        ==>    hindi kampiyon