A. Pangngalan (Noun) - bahagi ng pananalita na nagsasaad ng ngalan ng tao, bagay, pook o lugar, hayop, pangyayari, damdamin, kaisipan o ideya.
Uri ng Pangngalan
1. Pantangi (Proper Noun) - nagsasaad ng tanging pangalan ng tao, hayop at bagay at isinusulat sa malaking titik (capital letter) ang unang letra o titik ng salita.
2. Pambalana (Common Noun) - tawag sa karaniwang pangalan.
Mga Halimbawa:
Pambalana - bansa
Pantangi - Pilipinas, Tsina, Amerika
Pambalana - bundok
Pantangi - Mt. Pinatubo, Bundok Arayat
Pambalana - artista
Pantangi - Pokwang, Willie Revillame, Kris Aquino
Pambalana - lugar
Pantangi - Luneta, Robinson's
Pambalana - lapis
Pantangi - Monggol
Kayarian ng Pangngalan
1. Payak - mga salitang likas at katutubong atin na maaaring mapag-isa
Halimbawa
lilo, lila, lambat, silo, ilog
2. Maylapi - ang mga salitang-ugat o pangngalang payak na nagtataglay ng panlapi sa unahan, gitna o hulihan man.
Halimbawa
ganda - kagandahan
isda - palaisdaan
away - mag-away
sayaw - sumayaw
3. Inuulit - mga pangngalang inuulit ang salitang ugat o ang salitang maylapi. Ang unang dalawang pantig lamang ang inuulit kapag ang pangngalan ay may tatlo o higit pang pantig.
Halimbawa
tatay-tatayan
sabi-sabi
biru-biruan
Tandaan: May mga pangngalang ang anyo ay mga salitang inuulit ngunit hindi ginigitlingan sapagkat ang inuulit na mga pantig ay walang katuturan kapag napag-isa. Ang kabuuan ng mga salitang ito ay itinuturing na mga salitang ugat.
Halimbawa
gamugamo
guniguni
alaala
paruparo
Klase ng mga pangngalang inuulit
a. Pag-uulit na Parsyal - bahagi lang ng salitang-ugat ang inuulit.
Halimbawa
ari-arian
tau-tauhan
b. Pag-uulit na Ganap - inuulit ang buong salita
Halimbawa
sabi-sabi
sari-sari
4. Tambalan - mga pangngalang binubuo ng dalawang magkaibang salita na ipinapalagay na isa na lamang.
Halimbawa
hampaslupa
sampay-bakod
akyat-bahay
bahay-aliwan
kapit-tuko
Kasarian ng Pangngalan (Gender of Noun)
1. Pambabae
Halimbawa - ate, nanay, Gng. Cruz
2. Panlalaki
Halimbawa
kuya, tatay, G. Santos
3. di-tiyak
Halimbawa
doktor
titser
huwes
punong-guro
pangulo
4. walang kasarian
Halimbawa
silya
lobo
puno
Uri ng Pangngalan ayon sa Gamit
1. Basal - pangngalang hindi nakikita o nahahawakan ngunit nadarama, nasa gawi at kaisipan,
Halimbawa
katalinuhan
pagmamahal
pagdurusa
2. Tahas - mga pangngalang nakikita o nahahawakan.
pula
ulap
3. Lansak - mga pangngalang nagsasaad ng pagsasama-sama, kumpol, grupo o pangkat.
Halimbawa
kawan
buwig
pulutong
batalyon
