Uncommon Fruits of the Philippines / Mga Di-Pangkaraniwang Prutas ng Pilipinas

 Narito ang ilan sa mga di-pangkaraniwang prutas o bungang-kahoy ng Pilipinas:

1. Mabolo (Velvet Apple) 

(Image from https://articleline.wordpress.com)

2. Garamay (Gooseberry)

(Image from https://www.marketmanila.com)

3. Tiesa 

(Image from https://businessdiary.com.ph)

4.  Aratiles

(Image from https://tastylandscape.com)

5. Kamatsile

(Image from https://makfactao.wordpress.com)

6. Mangosteen 

(Image from https://specialtyproduce.com)

7. Marang

(Image from https://www.mysabah.com)

Mga Tuntunin sa Ortograpiyang Pambansa: Palitang E/I at O/U: Kailan Di Nagpapalit?

Palitang E/I at O/U

Kailan Di Nagpapalit?

1 - Hindi kailangang baguhin ang E at O kapag sinundan ng pang-ugnay na (-ng).

Mga Halimbawa

    a. babaeng masipag        hindi babaing masipag

    b. birong masakit             hindi birung masakit

2 - Hindi kailangang baguhin ang E at O kapag inuulit ang salitang-ugat.

Mga Halimbawa

    a. babáeng-babáe at hindi “babaing-babae”

    b. birò-birò                 at hindi “biru-biro”

    c. anó-anó                 at hindi “anu-ano”

    d. alón-alón                 at hindi “alun-alon”

    e. taón-taón                 at hindi “taun-taon”

    f. píso-píso                 at hindi “pisu-piso”

    g. pitó-pitó                 at hindi “pitu-pito”

    h. pátong-pátong         at hindi “patung-patong”

3 - Huwag baguhin ang dobleng “O”

    Mga Halimbawa

    a. nood panoorin

    b. poot     kapootan

    c. doon paroonan

    d. boto     botohan

    e. goto         gotohan

    f.abono abonohan

    g. loko     lokohin

4 - Huwag baguhin ang UO

    Mga Halimbawa

    a. buo         kabuoan

    b. suot         kasuotan

    c. salimuot kasalimuotan

5 - Mag-ingat dahil may magkaibang kahulugan

    Mga Halimbawa

    a. sálo-sálo—magkakasáma at magkakasabay na kumain 

    b. salusálo—isang piging o handaan para sa maraming tao

    c. bató-bató—paglalarawan sa daan na maraming bato 

    d. batubató—ibon, isang uri ng ilahas na kalapati

    e. halo-halo—pinagsama-sama

    f. haluhalo—pagkaing may yelo at iba pang sangkap

Mga Tuntunin sa Ortograpiyang Pambansa: Kambal-Patinig

 Kambal-Patinig

        Sa pangkalahatan, nawawala ang unang patinig sa mga kambal-patinig na I+(A, E, O) at U+(A, E, I) kapag siningitan ng Y at W sa pagsulat.

Mga Halimbawa

    a. benepicio     ==>    benepisyo

    b. indibidual    ==>    indibidwal

    c. teniente        ==>    tenyente

    d.aguador        ==>    agwador

 

Unang Kataliwasan

        Huwag alisin ang unang patinig kapag ang kambal-patinig ay sumusunod sa katinig sa unang pantig ng salita.

Mga Halimbawa

a. tia ==>     tIYA

b. piano ==>     pIYAno

c. pieza ==>     pIYEsa

d. fuerza ==>     pUWErsa

e. viuda ==>     bIYUda

f. cuento ==>     kUWEnto

Ikalawang Kataliwasan

        Huwag alisin ang unang patinig kapag ang kambal-patinig ay sumusunod sa dalawa o mahigit pang kumpol-katinig (consonant cluster) sa loob ng salita dahil lumuluwag ang pagbigkas at dumadali ang pagpapantig..

 

Mga Halimbawa

a. ostIYA (hostia)

b. leksIYOn (leccion)

c. biskUWIt (biscuit)

d. impIYErno (infierno)

e. eleksIYOn (eleccion);

f. engkUWEntro (encuentro)

 

Ikatlong Kataliwasan

        Huwag alisin ang unang patinig kapag ang kambal-patinig ay sumusunod sa tunog na H.

Mga Halimbawa

a. mahIYA (magia)

b. estratehIYA (estrategia),

c. kolehIYO (colegio)

d. rehIYOn (region).

Ikaapat na Kataliwasan

    Huwag alisin ang unang patinig kapag ang kambal-patinig ay nása dulo ng salita at may diin ang bigkas sa unang patinig ang orihinal.

Mga Halimbawa

 

a. economía (e-co-no-mi-a)    ==>    ekonomIYA

b. geografía (geo-gra-fi-a)      ==>    heograpIYA

c. filosofía (fi-lo-so-fi-a)        ==>    pilosopIYA

 

Malakas na patinig

        Hindi nagdudulot ng kalituhan ang mga kambal-patinig na may malakas na unang patinig (A,E, O)

 

Mga Halimbawa

a. idea                ==>    hindi ideya

b. leon                ==>    hindi leyon

c. teorya             ==>    hindi teyorya

d. ideolohiya      ==>    hindi ideyolohiya

e. kampeon        ==>    hindi kampiyon