Ang bugtong (riddle in English) ay isang palaisipang-laro. Ito ay kadalasang binubuo ng isang parirala, pangungusap , saknong o talatang matalinhagang tumutukoy sa isang bagay, tao, pangyayari, atbp. Karaniwang nilalaro ang bugtong o bugtungan (pahulaan o patuturan) sa loob ng paaralan, sa mga lamayan o kasiyahan.
Hulaan ang mga bugtong na ito:
1. Kung kailan ko pinatay saka humaba ang buhay.
2. Baboy ko sa pulo, balahibo'y pako.
3. Buto't balat lumilipad.
4. May mukha walang mata, may kamay walang tenga.
5. Hinila ko ang bigting, nagkakarang ang matsing.
6. Bumili ako ng alipin, mataas pa sa akin.
7. Isang balong malalim, punompuno ng patalim.
8. Isang prinsesa, nakaupo sa tasa.
9. Walang lapis, walang pluma, sumusulat ng maganda.
10. Mahaba at namamaga, sumusuka ng gata.
11. Dalawang bagay na bibitin-bitin, natitiklop kapag bumahing.
12. Kabit-kabit na uling, tingna't bibitin-bitin.
13. Dalawang magkakapatid, nag-uunahang pumanhik.
14. Nagtago si Pedro, nakalitaw ang ulo.
15. Heto na si Kaka, bubuka-bukaka.
Thursday, July 6, 2017
Wednesday, July 5, 2017
PAGSASANAY; REVIEWER SA FILIPINO
Nasa ibaba ang isang pagsasanay upang malinang ang mga mag-aaral at yaong nag-aaral ng Filipino sa wastong gamit ng mga salita:
Tuntunin: Piliin ang tamang sagot sa loob ng panaklong
1. (Dito, Rito) na kayo kumain.
2. Taga-Dabao (daw, raw) ang mga magulang ni Felix.
3. May darating na bisita ang Nanay bukas. (Wawalisin, wawalisan) ko ang likod at harap ng aming bahay. (Wawalisan, Wawalisin) ko ang mga nagkalat na mga tuyong dahon ng punong-mangga.
4. Huwag mong (pahirin, pahiran) ng alkitran ang dingding ng bahay-baboy.
5. Nagkaroon ng (inuman, inumin) sa bahay ng mga Kuya nang siya ay nagbalikbayan. Nag-uumapaw ang mga (inuman, inumin).
6. Buhay (daw, raw) niya ang kapalit sa kasamaang ginawa.
7. (May, Mayroon) dumating na signos sa bayan nina Perla.
8. Huwag mong (bibitiwan, bibitawan) ang kamay ni Neneng habang tayo ay namamasyal sa SM.
9. (Nabitiwan, Nabitawan) niya ang hawak na lobo.
10. Wasak-Wasak na (ng, nang) dumating ang mga balikbayan box na padala ni Ate mula Abu Dhabi.
11. Tawa siya (nang, ng) tawa nang kilitiin ni Joaquin.
12. Bigyan mo siya (nang, ng) konting pagtingin.
13. Hindi siya pumayag na (alisin, alisan) ng karapatan sa kanyang mga anak.
14. (Alisan, Alisin) mo ang mga tinik sa iyong pagkatao.
15. Masarap ang isdang ayungin pero dapat (alisan, alisin) ito ng tinik bago kainin.
16. Halika (dito, rito)!
17. Sa Mababang Paaralan ng Paoay (din, rin) siya nag-aral ng elementarya.
18. Naghihinala si Aling Metring sa kanyang asawang si Jose kung kaya't inutusan ang isang kakilalang (subukan, subukin) ito.
Tuntunin: Piliin ang tamang sagot sa loob ng panaklong
1. (Dito, Rito) na kayo kumain.
(Image from http://www.davaobase.com/tag/araw-ng-dabaw/)
2. Taga-Dabao (daw, raw) ang mga magulang ni Felix.
3. May darating na bisita ang Nanay bukas. (Wawalisin, wawalisan) ko ang likod at harap ng aming bahay. (Wawalisan, Wawalisin) ko ang mga nagkalat na mga tuyong dahon ng punong-mangga.
(Image from http://tagaloglang.com/walis/)
4. Huwag mong (pahirin, pahiran) ng alkitran ang dingding ng bahay-baboy.
5. Nagkaroon ng (inuman, inumin) sa bahay ng mga Kuya nang siya ay nagbalikbayan. Nag-uumapaw ang mga (inuman, inumin).
6. Buhay (daw, raw) niya ang kapalit sa kasamaang ginawa.
7. (May, Mayroon) dumating na signos sa bayan nina Perla.
8. Huwag mong (bibitiwan, bibitawan) ang kamay ni Neneng habang tayo ay namamasyal sa SM.
9. (Nabitiwan, Nabitawan) niya ang hawak na lobo.
10. Wasak-Wasak na (ng, nang) dumating ang mga balikbayan box na padala ni Ate mula Abu Dhabi.
11. Tawa siya (nang, ng) tawa nang kilitiin ni Joaquin.
12. Bigyan mo siya (nang, ng) konting pagtingin.
13. Hindi siya pumayag na (alisin, alisan) ng karapatan sa kanyang mga anak.
14. (Alisan, Alisin) mo ang mga tinik sa iyong pagkatao.
(Image from http://www.gastronomybyjoy.com/2015/08/)
15. Masarap ang isdang ayungin pero dapat (alisan, alisin) ito ng tinik bago kainin.
16. Halika (dito, rito)!
17. Sa Mababang Paaralan ng Paoay (din, rin) siya nag-aral ng elementarya.
18. Naghihinala si Aling Metring sa kanyang asawang si Jose kung kaya't inutusan ang isang kakilalang (subukan, subukin) ito.
(Image from http://www.marketmanila.com/archives/hot-woks)
19. (Pahirin, Pahiran) mo ng langis ang kawa bago mo itago (nang, ng) hindi kalawangin.
20. Pupunta (dito, rito) ang Kakang Lucio sa makalawa.
21. Luminis ang buong paligid nang kanyang (walisan, walisin).
22. Si Carlito (daw, raw) ang magiging panauhing-pandangal sa pagtatapos ng mga mag-aaral.
23. Huwag kang (bibitaw, bibitiw) at baka ka mahulog.
24. Sa Sariaya (din, rin) ang kanyang punta.
25. Humiyaw ka (nang, ng) malakas (nang, ng) ikaw ay marinig.
Monday, July 3, 2017
Government Officials in Filipino
Narito ang mga opisyales o namamahala sa Pilipinas na isinalin sa wikang Filipino:
President = Presidente o Pangulo
Vice-President = Bise-Presidente o Pangalawang-Pangulo
Senator = Senador
Congressman = Kongresista o Kinatawan
President = Presidente o Pangulo
Vice-President = Bise-Presidente o Pangalawang-Pangulo
Senator = Senador
Congressman = Kongresista o Kinatawan
Chief Justice = Punong Mahistrado
Solicitor General = Tagausig Panlahat
Chairperson - Tagapangulo
Administrator = Tagapangasiwa
Chief Executive Officer (CEO) = Punong Opisyal
Lead Convenor = Panginahing Tagapagtipon
Presidential Spokesperson = Tagapagsalita ng Pangulo
Presidential Adviser = Pampanguluhang Tagapayo
Chief Presidential Leagl Counsel = Punong Abogadong Pampanguluhan
Director-General = Direktor-Heneral
Executive Director = Direktor Tagapagpaganap
Head = Puno
Governor = Gobernador o Puno ng lalawigan
Vice-Governor = Bise-Gobernador o Pangalawang-Puno ng lalawigan
Board Member = Bokal
Mayor = Meyor o Punong-bayan o Punong-lungsod
Vice-Mayor - Bise-Meyor o Pangalawang-Punong bayan o punong-lungsod
Councilor = Konsehal
Barangay Captain = Kapitan ng Barangay
Secretary = Kalihim
Treasurer = Ingat-yaman
Auditor = Tagasuri
Governor = Gobernador o Puno ng lalawigan
Vice-Governor = Bise-Gobernador o Pangalawang-Puno ng lalawigan
Board Member = Bokal
Mayor = Meyor o Punong-bayan o Punong-lungsod
Vice-Mayor - Bise-Meyor o Pangalawang-Punong bayan o punong-lungsod
Councilor = Konsehal
Barangay Captain = Kapitan ng Barangay
Secretary = Kalihim
Treasurer = Ingat-yaman
Auditor = Tagasuri
Adviser = Tagapayo
Barangay Police - Barangay Tanod
Sunday, July 2, 2017
Fruits of the Philippines
To all foreigners who want to know the different fruits of the Philippines in the Filipino language, here they are:
Mango = mangga (mang-ga)
(Image from http://world-crops.com/mango/)
Banana = saging (sa-ging)
Black palm = duhat (du-hat)
Monkeypod = kamatsile (ka-ma-tsi-le)
(Image from http://www.thepicta.com/tag/kamachile)
Spanish plum = sinigwelas (si-nig-we-las)
(Image from https://www.pinterest.com/pin/840343611689156942/)
Cashew = kasoy (ka-soy)
Chinese-laurel, Herbert River-cherry, Queensland-cherry, salamander-tree, wild-cherry, currant tree = bignay (big-nay)
Star apple = kaimito /kaymito (ka-i-mi-to) (kay-mi-to)
(Image from https://www.pinterest.com/pin/575475658616183354/)
Star fruit = balimbing (ba-lim-bing)
Sugar-apple, Sweetsop, Custard apple = anonas (a-no-nas)
(Image from https://www.pinterest.com/pin/228909593537690348/)
Sugar-apple, sweetsop, custard apple = atis (a-tis)
(Image from https://www.pinterest.com/pin/366550857144920300/)
Muntingia = aratiles (a-ra-ti-les)
Gooseberry = garamay/karamay (ga-ra-may/ ka-ra-may)
Sapodilla = chico/tsiko (chi-ko/tsi-ko)
(Image from http://www.vatgia.com/raovat/2764/10840707/ban-giong-hong-xiem-xoai-hong-xiem-xuan-dinh.html)
Wax apple, Java apple, water apple = makopa (ma-ko-pa)
Guava = bayabas (ba-ya-bas)
(Image from https://www.facebook.com/517560811745936/photos/pcb.536159836552700/536159809886036/?type=3&theater)
Soursop = guyabano (gu-ya-ba-no)
Lanzones = lansones (lan-so-nes)
(Image from http://www.agriknows.com/2017/05/21/agri-80/)
Saturday, July 1, 2017
Parts of the Face
For foreigners who wish to learn the Filipino language, this is for you.
We begin with the different parts of the head (Iba't ibang bahagi ng ulo).
hair = buhok (bu-hok)
temple = sentido (sen-ti-do)
ear = tainga; tenga (ta-i-nga) (te-nga)
earlobe = kapingulan (ka-pi-ngu-lan)
cheek = pisngi (pis-ngi)
mouth = bibig; bunganga (bi-big) (bu-nga-nga)
lip = labi (la-bi)
forehead = noo (no-o)
eyebrow = kilay (ki-lay)
eyelash = pilikmata (pi-lik-ma-ta)
eye = mata; paningin (ma-ta) (pa-ni-ngin)
nose = ilong (i-long)
nostril = butas ng ilong (bu-tas ; ng; i-long)
jaw = panga (pa-nga)
chin = baba (ba-ba)
We begin with the different parts of the head (Iba't ibang bahagi ng ulo).
hair = buhok (bu-hok)
temple = sentido (sen-ti-do)
ear = tainga; tenga (ta-i-nga) (te-nga)
earlobe = kapingulan (ka-pi-ngu-lan)
cheek = pisngi (pis-ngi)
mouth = bibig; bunganga (bi-big) (bu-nga-nga)
lip = labi (la-bi)
forehead = noo (no-o)
eyebrow = kilay (ki-lay)
eyelash = pilikmata (pi-lik-ma-ta)
eye = mata; paningin (ma-ta) (pa-ni-ngin)
nose = ilong (i-long)
nostril = butas ng ilong (bu-tas ; ng; i-long)
jaw = panga (pa-nga)
chin = baba (ba-ba)
Ano ang Kuwentong Bayan?
Ang kuwentong bayan o folklore/folktale sa Ingles ay sinaunang kuwentong isinasalaysay ng mga matatanda sa mga kabataan bago pa man dumating ang mga Kastila sa Pilipinas. Ito ay kalimitang salaysay na sumasalamin sa katangian ng isang mamamayan. Natutungkol din ito sa mga hari, prinsipe, prinsesa, diwata at mga kakatwang mamamayan sa isang lugar o kaharian.
Ilan sa halimbawa ng Kuwentong Bayan ay ang mga sumusunod:
1. Ang Diwata ng Karagatan
2. Si Mariang Kalabasa
Ilan sa halimbawa ng Kuwentong Bayan ay ang mga sumusunod:
1. Ang Diwata ng Karagatan
2. Si Mariang Kalabasa