Wastong Gamit ng Raw, Daw, Rin, Din, Dito, Rito

Ang raw, rito, rin, roon at rine ay ginagamit kung ang sinusundang salita ay nagtatapos sa patinig (vowel - a, e i, o, u) o malapatinig (semi-vowel - w, y).

Halimbawa:

1. Pumunta ka rito.

2. Taga-Dabaw (Dabao) rin si Imelda.

3. Nag-aaway raw ang mga bata.

4. Maliligo rine ang mga dalaga.

5. Patungo roon ang mga kandidato.

Ang daw, dito, din, doon at dine ay ginagamit kung ang sinusundang salita ay nagtatapos sa katinig (consonant).

Halimbawa:

1. Sa ilog daw maliligo ang mga binata.

2. Pupunta rin dito ang mga artista.

3. Yayaman din tayo balang araw.

Dito at Doon ang ginagamit sa simula ng isang pangungusap.

Halimbawa:

1. Dito ba tayo maghihintay?

2. Doon na tayo mananghalian sa bahay.

TANDAAN:
Taliwas sa tuntunin sa itaas, kung ang salita ay nagtatapos sa RA, RE, RI, RO, RU, RAY at RAW, ang dapat gamitin ay DAW at DIN upang maging malumanay at tuloy-tuloy ang pagbigkas ng pangungusap.

Halimbawa:

1. Ang balaraw DAW ni Pedro ay mas matalim kaysa kay Juan.
2. Ang kalaro DAW ni Anna ay nagtapos ng may karangalan.
3. Kare-kare DIN ang dadalhin ni Melba sa pagtitipon.

4. Sa araw DAW darating ang kuya.

5. Aray RIN ang kanyang hiyaw.

6. Makiri DAW ang manugang ni Aling Damiana.

BAHAGI NG PANANALITA - PANGNGALAN (NOUN)

I. BAHAGI NG PANANALITA (Parts of Speech)

A. Pangngalan (Noun) - bahagi ng pananalita na nagsasaad ng ngalan ng tao, bagay, pook o lugar, hayop, pangyayari, damdamin, kaisipan o ideya.

Uri ng Pangngalan

1. Pantangi (Proper Noun) - nagsasaad ng tanging pangalan ng tao, hayop at bagay at isinusulat sa malaking titik (capital letter) ang unang letra o titik ng salita.

2. Pambalana (Common Noun) - tawag sa karaniwang pangalan.

Mga Halimbawa:

Pambalana - bansa

Pantangi - Pilipinas, Tsina, Amerika

Pambalana - bundok

Pantangi - Mt. Pinatubo, Bundok Arayat

Pambalana - artista

Pantangi - Pokwang, Willie Revillame, Kris Aquino

Pambalana - lugar

Pantangi - Luneta, Robinson's

Pambalana - lapis

Pantangi - Monggol

Kayarian ng Pangngalan

1. Payak - mga salitang likas at katutubong atin na maaaring mapag-isa

Halimbawa

lilo, lila, lambat, silo, ilog

2. Maylapi - ang mga salitang-ugat o pangngalang payak na nagtataglay ng panlapi sa unahan, gitna o hulihan man.

Halimbawa

ganda - kagandahan

isda - palaisdaan

away - mag-away

sayaw - sumayaw

3. Inuulit - mga pangngalang inuulit ang salitang ugat o ang salitang maylapi. Ang unang dalawang pantig lamang ang inuulit kapag ang pangngalan ay may tatlo o higit pang pantig.

Halimbawa

tatay-tatayan

sabi-sabi

biru-biruan

Tandaan: May mga pangngalang ang anyo ay mga salitang inuulit ngunit hindi ginigitlingan sapagkat ang inuulit na mga pantig ay walang katuturan kapag napag-isa. Ang kabuuan ng mga salitang ito ay itinuturing na mga salitang ugat.

Halimbawa

gamugamo

guniguni

alaala

paruparo

Klase ng mga pangngalang inuulit

a. Pag-uulit na Parsyal - bahagi lang ng salitang-ugat ang inuulit.

Halimbawa

ari-arian

tau-tauhan

b. Pag-uulit na Ganap - inuulit ang buong salita

Halimbawa

sabi-sabi

sari-sari

4. Tambalan - mga pangngalang binubuo ng dalawang magkaibang salita na ipinapalagay na isa na lamang.

Halimbawa

hampaslupa

sampay-bakod

akyat-bahay

bahay-aliwan

kapit-tuko

Kasarian ng Pangngalan (Gender of Noun)

1. Pambabae

Halimbawa - ate, nanay, Gng. Cruz

2. Panlalaki

Halimbawa

kuya, tatay, G. Santos

3. di-tiyak

Halimbawa

doktor

titser

huwes

punong-guro

pangulo

4. walang kasarian

Halimbawa

silya

lobo

puno

Uri ng Pangngalan ayon sa Gamit

1. Basal - pangngalang hindi nakikita o nahahawakan ngunit nadarama, nasa gawi at kaisipan,

Halimbawa

katalinuhan

pagmamahal

pagdurusa

2. Tahas - mga pangngalang nakikita o nahahawakan.

pula

ulap

3. Lansak - mga pangngalang nagsasaad ng pagsasama-sama, kumpol, grupo o pangkat.

Halimbawa

kawan

buwig

pulutong

batalyon